آداب و رسوم فارس

مراسم ازدواج: دلالگی، مادر و خواهر داماد و چند نفر از نزدیکانش به خانه ای که دختر داشته باشد ، می روند . خانواده دختر در صورتی که موافق باشند ، علاوه بر چای ، شربت هم برای آنها می آورند . در صورتی که خانواده دختر تنها به چای اکتفا کنند ، نشانه آن است که به این وصلت رضایت ندارند . پس موضوع منتفی شده و خانواده داماد به خانه ی دیگری می روند.

مراسم درخت نارنج: در شیراز رسم بر این است که اگر درخت نارنجی که در خانه است نارنج کم دهد یا اصلا ندهد آن را عروس کنند و برایش مراسم عروسی بگیرند برای این کار ابتدا زن صاحب خانه زنان همسایه را دعوت به عروسی  درخت نارنج می کند همه در یک زمان مشخص در خانه جمع می شوند و زن صاحب خانه اره ای را می آورد تا شاخه ی درخت را ببرد .  یکی از زنان  همسایه می آید و ضامن درخت می شود سپس تور نازکی روی در خت می کشند و روی آن شکر پنیر می پاشند کر می کشند و اسولک می خوانند و شادی می کنند و بر این باورند که آن د رخت  در فصل بهار بعدی بار نارنج خواهد داد.

در ایل قشقایی سه گروه موسیقی دان وجود دارد : عاشق ها ، چنگیان و ساربانان .

عاشقان قشقایی : عاشقان قشقایی از مناطقی مانند قفقاز و شیروان به استان فارس مهاجرت کرده اند و از این رو ترک زبانند . ساز اصلی آنها «چگور» است اما از سه دهه پیش «تار» جای آن را گرفت و اکنون کمانچه ساز اصلی آنها است . عاشق ها به دلیل شرایط سخت زندگی ، بیشتر در شهرها زندگی می کنند و ارتباط چندانی با ایل ندارند . بسیاری دیگر نیز به دلیل تنگدستی در روستاهای دوردست و آبادی های اطراف شیراز زندگی می کنند و بدین ترتیب بسیاری از آهنگ های آنها فراموش شده است . عاشق ها معمولاً داستان های طولانی را توأم با ساز و آواز ارائه می کنند . از آهنگ های قدیمی عاشق ها می توان از «سحرآوازی» ، «جنگ نامه» و از آهنگ های متداول امروزی از «کوراوغلی» ، «محمود و صنم» ، «هلیله و خسرو» و «بیستون» نام برد.

چنگیان : موسیقی قوم قشقایی در میان «چنگیان» رایج است . آنها نوازندگان «کـُرنا» ، «ساز» و «نقاره» هستند . این هنرمندان معمولاً در عروسی ها و سایر جشن ها می نوازند . چنگی ها نیز مانند عاشق ها از مردم محروم و زحمتکش ایل هستند . چنگیان نمایانگر موسیقی متداول طایفه خویش هستند و نواهای آنها ، پیچیدگی و دشواری نواهای عاشقی را ندارد و آینه تمام نمای موسیقی عامیانه به شمار می رود.

ساربانان : ساربانان آهنگ های قومی ایل را با «نی» می نوازند. «نی» در میان مردم ایل ، سازی قدیمی و شناخته شده است . ترانه های عاشق ها و چنگیان به زبان ترکی قشقایی است ولی ساربانان با زبانی غیر از آن یعنی «کوروشی» می خوانند که شبیه زبان پهلوی است . در میان آهنگ های مخصوص ساربانان می توان از «گدادارنما» که در وصف شترهای در حال حرکت است ، نام برد . بخش قابل توجهی از موسیقی ایل قشقایی را «لالایی» تشکیل می دهد که در میان مادران ایل معمول است . در ایل قشقایی آهنگ هایی وجود دارد که آنها را در هنگام کار اجرا می کنند و معروف ترین آنها عبارت اند از : سحرآوازی ، جنگ نامه و موسیقی هایی که برای برنج کوبی، راندن گله و دوشیدن احشام نواخته و خوانده می شود.

پوشاک مردمان فارس به دلیل گوناگون فرهنگی،بسیار متنوع است از این رو به پوشاک سنتی عشایر کوهمره سرخی اشاره می شود:

پوشاک مردان: لباس مردانه سنتی عشایر فارس از اجزای زیر تشکیل شده است :
قبا(ارخالق) : پوشش اصلی بدن است ک درازای آن تا روی کفش (ملکی) می رسد و مچ پا را می پوشاند . قبا لباسی گشاد است و تحرک در راه های کوهستانی را ممکن می سازد. پارچه ی آن ضخیم و به رنگ های الوان گاه با نقش ستاره و ماه همراه است . رنگ های سبز و قرمز جلف محسوب می شود .
شال: روی قبا و دور کمر بسته می شود. شال حدود ۷ تا ۲۵ متر پارچه دبیت مشکی یا قهوه ای رنگ است که چند ردیف به طرز مخصوصی دور کمر پیچیده می شود .
چقه : روی قبا می پوشند و به عبا شباهت دارد . پارچه آن نازک و سوراخ دار و از جنس پشم است . آستین های آن کوتاه است.زیباترین و گران ترین چقه،چقه سفید بود که کلانتر به عنوان عیدی به جوانان برجسته میداد.
از غذاها و خوارکی ها مخصوص استان فارس می توان آش کارده، آش سبزی صبحانه،کلم پلوی شیرازی، کوفته هلو، آلو دو پیازه، کوفته سبزی، فالوده، دم پخت عدس عدس و کلم چنگال نام برد.

زبان و گویش : زبان بیشتر مردم فارس فارسی است و به گویش های مختلف از جمله شیرازی گویش لاری و لری و شمال فارس صحبت می کنند.