جغرافیای اقتصادی تهران

کشاورزی:
تهران را از نظرموقعیت طبیعی و کشاورزی می توان به دو ناحیه تقسیم بندی کرد:
ناحیه کوهستانی معتدل:  این ناحیه در بر گیرنده نواحی شمالی استان مانند بخش های فیروز کوه، دماوند، لواسانات، رودبار قصران، طالقان و بخش هایی از شمال ساوجبلاغ است که به علت ناهمواری های شدید سطح زمین، وضعیت نامساعد جوی و اقلیم سرد، مردم این ناحیه، بیشتر به فعالیت های باغداری و دامداری می پردازند و سیب، گوجه سبز، گیلاس، زردآلو و هلو از مهم ترین محصولات این ناحیه به شمار می رود.

دشت ها و کوهپایه های جنوبی البرز: این ناحیه شامل ورامین، ری، شهریار، رباط کریم، اشتهارد و بخش های مرکزی و جنوبی ساوجبلاغ است. به جز نواحی نزدیک شوره زار، بقیه زمین های این ناحیه برای کشاورزی مساعد است. محصولات عمده این ناحیه گندم، جو، یونجه، ذرت علوفه ای، گوجه فرنگی، خیار، انواع سبزی، سیب زمینی، گیاهان علوفه ای، انگور، چغندر قند و پنبه است. از نواحی مهم کشاورزی استان تهران می توان به رودبار قصران در شمال شرقی تهران  که اراضی حاصل خیز و باغ های فراوان دارد، اشاره کرد. لواسانات در غرب شهرستان دماوند از دیگر نواحی کشاورزی تهران با زمین های حاصلخیز است. در شهرستان کرج محصولاتی چون چغندر، میوه و فرآورده های دامی تولید می شود.

دامداری:
دره ها و دامنه های البرز با مراتع سرسبز و غنی، از موقعیت مناسبی برای دامداری برخوردار است. در سطح استان، دامداری هم در دشت ها و هم در نواحی کوهستانی و کوهپایه ای رواج دارد. سهم دامداری در اقتصاد استان ناچیز است.

معادن:
از معدن های کل کشور نیز ۴/۱۵ در صد آن در محدوده استان تهران قرار دارد. این معادن را می توان به گروه های زیر تقسیم کرد:
معادن فلزی: شامل مس، سرب، مولیبدن، منگنز و آهن است. تقریبا” همه منگنز استخراجی کشور از معادن منگنز استان تهران به دست می آید که در جنوب و جنوب غربی آن قرار دارد.
معادن غیر فلزی: در برگیرنده ذخایر سنگ آهک و دولومیت است.
معادن خاک نسوز: شامل کائولن (خاک چینی) است و ۵۱ درصد تولید کل کشور از این استان استخراج می شود. معدن های سنگ گچ استان نیز دارای ذخایر بزرگی است. معادن نیتونیت و خاک صنعتی در بخش های شرقی و جنوب شرقی استان کشف شده است.

صنایع:
استان تهران یکی از کانون های عمده صنایع کشور است. توسعه این صنایع بیشتر در امتداد راه های ورودی به تهران به ویژه در مسیر تهران- کرج، تهران – ساوه و تهران- قم متمرکز است. صنایع استان را بر حسب نوع تولید می توان به گروه های زیر تقسیم کرد:
صنایع غذایی: شامل کارخانه کان سازی، روغن نباتی، لبنیات پاستوریزه، فرآورده های گوشتی، تصفیه قند، بیسکویت سازی، نان ماشینی، نوشابه سازی، کنسرو و مرباسازی است.

صنایع نساجی و چرم: شامل ریسندگی و بافندگی پنبه ای و پشم، تریکو، کف پوش، فرش ماشینی، موکت، پتو، حوله، تهیه انواع پوشاک، کفش، چرم، کیف و چمدان که به تازگی تولیدات برزنت و الیاف نیز جزء این رشته از صنایع درآمده است.
صنایع کانی و غیر فلزی: این رشته از صنایع، مصالح ساختمانی و لوازم یهداشتی خانه ها و شیشه تهیه و تولید می کنند.
صنایع فلزی: این رشته از صنایع، انواع خودرو، لوازم خانگی مانند بخاری، کولر، اجاق گاز، یخچال، ماشین لباس شویی و نیز مخازن تحت فشار، لوله پروفیل، پنجره و بسیاری دیگر از فرآواده های فلزی را تولید می کنند و در غرب تهران در دو سوی مسیر تهران- کرج و شرق تهران، به سوی جاده تهران -آب علی قرار دارند.
صنایع سلولزی: شامل موسسه هایی است که به تولید کاغذ مقوا، کارتن، کیسه و پاکت کاغذی، کاغذهای بهداشتی و تولیدات چوبی مانند نئوپان، فیبر، کبریت اشتغال دارند.
صنایع شیمیایی و دارویی: شامل کارخانه ها و کارگاه هایی است که به تولید دارو، مواد بهداشتی، مواد ضد عفونی کننده، لاستیک و پلاستیک، رنگ های ساختمانی و صنعتی، پاک کننده های جامد و مایع، فرآورده های نفتی، روغن موتور، و سموم دفع آفات نباتی می پردازند.
صنایع برق و الکترونیک: شامل موسسه هایی است که به تولید و مونتاژ وسایل برقی و الکتریکی، کابل، باتری و لامپ می پردازند.

صنعت و معدن در استان تهران :
صنایع :
۱٫صنایع غذایی:
شامل کارخانه قندسازی، روغن نباتی، لبنیات پاستوریزه، فرآورده های گوشتی، تصفیه قند، بیسکویت سازی، نان ماشینی، نوشابه سازی، کنسرو و مرباسازی است.
۲٫صنایع نساجی و چرم: شامل ریسندگی و بافندگی پنبه ای و پشم، تریکو، کف پوش ، فرش ماشینی، موکت، پتو، حوله ، تهیه انواع پوشاک، کفش، چرم، کیف و چمدان که به تازگی تولیدات برزنت و الیاف نیز جزء این رشته از صنایع در آمده است.
۳.صنایع کانی و غیر فلزی: این رشته از صنایع، مصالح ساختمانی و لوازم بهداشتی خانه ها و شیشه تهیه و تولید می کنند.
۴٫صنایع فلزی: این رشته از صنایع ، اتومبیل و مینی بوس، وانت، لوازم خانگی مانند بخاری، کولر، اجاق گاز، یخچال، ماشین لباسشویی و نیز مخازن تحت فشار، لوله پروفیل، پنجره و بسیاری دیگر از فرآورده های فلزی را تولید می کنند و در غرب تهران در دو سوی مسیر تهران –کرج و شرق تهران، به سوی جاده تهران-آب علی قرار دارند.
۵.صنایع سلولزی: شامل موسسه هایی است که به تولید کاغذ، مقوا، کارتن، کیسه و پاکت کاغذی، کاغذهای بهداشتی و تولیدات چوبی مانند نئوپان، فیبر، کبریت و مواد اشتغال دارند.
۶.صنایع شیمیایی و دارویی: شامل کارخانه ها و کارگاه هایی است که به تولید دارو، مواد بهداشتی، مواد ضدعفونی کننده، لاستیک و پلاستیک، رنگ های ساختمانی و صنعتی، پاک کننده های جامد و مایع، فرآورده های نفتی، روغن موتور، و سموم دفع آفات نباتی می پردازند.
۷. صنایع برق و الکترونیک: شامل موسسه هایی است که به مونتاژ وسایل برقی و الکتریکی، تولید کابل، باتری و لامپ می پردازند.