ایران شناسی

ایران‌شناسی مطالعه فرهنگ و تاریخ ایران‌زمین را گویند. البته نمی‌توان دقیقا تعریفی از ایران‌شناسی ارائه کرد که جامع و مانع باشد اما می‌توان به تعاریفی دست یافت که بتوان حوزه مطالعات ایران‌شناسی را با ان تشریح کرد.

ایران‌شناسی شاخهٔ منظمی از دانش است که به مطالعه دانش فرهنگی ایران از زمان باستان تا حال می‌پردازد. (شامل ایران‌شناسی کهن و ایران‌شناسی نو). این فرهنگ شامل تاریخ، ادبیات، هنر و فرهنگ ایران کهن و ایران نو و به همراه فرهنگ تودهٔ آن می‌شود. علاوه بر این به مطالعه زبان‌های ایرانی نیز پرداخته می‌شود. ایران‌شناسی محدوده جغرافیایی کشورهای امروزی ایران، افغانستان ازبکستان و تاجیکستان را شامل می‌شود.

در ایران سازمانی به نام بنیاد ایران‌شناسی در حوزه پژوهش‌های ایران‌شناختی فعالیت می‌کند. این سازمان در سال ۱۳۷۶ تاسیس شد. بنیاد ایران شناسی، کوشش در ساماندهی فعالیتها و گسترش آنها به منظور شناختن و شناساندن جلوه های تمدن و فرهنگ ایران اسلامی و تاریخ آن را هدف اصلی خود می داند.همچنین از سال ۱۳۸۱، مجله‌ای با عنوان پژوهش‌های ایران‌شناختی توسط مرکز نشر دانشگاهی در همین حوزه منتشر می‌شود که به زبان آلمانی است. دانشگاه شهید بهشتی نیز با همکاری بنیاد ایران‌شناسی، در مقطع کارشناسی ارشد رشته ایرانشناسی دانشجو می‌پذیرد.

از مشهورترین پژوهشگران در این زمینه می‌توان به شرق شناس آمریکایی ریچارد فرای، خانم مری بویس، ولادیمیر مینورسکی روسی، گراردو نیولی ایتالیایی و همچنیی پژوهشگران ایرانی مانند احسان یارشاطر که پایه‌گذار و ناشر دانشنامه ایرانیکا و همچنین ذبیح‌الله صفا نویسنده کتب متعدد و ارجمندی در تاریخ ادبیات ایران اشاره کرد.

دانشنامه ایرانیکا یکی از بزرگ‌ترین و جامع‌ترین طرح‌های ایران‌شناسی است که تاکنون نوشته شده است.