شهرستان بندر گز

شهرستان بندر گز :

این شهرستان در ۴۳ کیلومتری شهرستان گرگان واقع شده با جمعیتی حدود ۴۸۵۰۴ نفر و مساحتی معادل ۲۳۹ کیلومتر مربع از شمال به دریای خزر و میانکاله، از جنوب به روستای گز غربی، از شرق به شهرستان کردکوی و از غرب به شهرستان بهشهر محدود است .

براساس آخرین تقسیمات کشوری شهرستان بندر گز شامل دو شهر  بندرگز و نوکنده  و دو بخش مرکزی و نوکنده و چهار دهستان انزان غربی و شرقی، بنفشه تپه و لیوان و ۲۵ روستا است. این شهرستان به لحاظ وسعت، کوچکترین مساحت را در میان شهرستان های استان دارا می باشد. وجود خلیج گرگان، شبه جزیره میانکاله و اسکه توریستی در شمال این شهرستان به عنوان یکی از مهمترین ذخیره گاههای زیست کره و پناه گاه حیات وحش و همچنین وجود جنگل های انبوه درختان پهن برگ در ضلع جنوبی، شهرستان بندر گز را از قطب های مهم گردشگری در غرب استان تبدیل نموده است.

برطبق مدارک و اسناد تاریخی قدمت وشکل گیری اولیه این شهرستان به حدود پانصد سال پیش باز می گردد که در آن زمان شهرستان بندر گز به « قصبه کناره » معروف بوده است. براساس نوشته های عارف دیهیم، شاه اسماعیل صفوی در زمان لشکرکشی به نواحی شرقی دریای خزر در قصبه کناره اطراق نموده است.

درباره وجه تسمیه این شهر عقیده بر این است از هنگامی که جماعتی از «گز »های شهر در گز در خراسان به این ناحیه مهاجرت نمودند این شهرستان بنام « گز » معروف شده است.
بندرگز از دوران قاجار با ایجاد یک  تجارتخانه، قطب مهم اقتصادی- تجاری منطقه استرآباد محسوب می شد. مدتی بعد در اوایل حکومت ناصرالدین شاه با احداث یک اسکله چوبی و عامل شعبه بانک استقراضی روسی، بندرگز از یک سو به گرگان، دامغان، شاهرود، مازندران و تهران و از سوی دیگر با بادکوبه ( باکو ) هشترخان ( آستاراخان ) روسیه ارتباط برقرار میکرد. دراین شهر، ارامنه عمده ساکنین را تشکیل می دادند. دریک گزارش تاریخی به سال ۱۳۲۷ ه.ق ( ۱۲۸۷ ه.ش ) درباره بندرگز چنین آمده است :
« … که از دهات انزان است. بندری معروف که تجار ارامنه در آنجا مغازه های فراوان دارند. همه قسم خرازی، پارچه های روسی، بلور، شکر و انواع دیگر مایجات را دارند و با تجار گرگان فعلی باپنبه، پوست، کنجد، برنج، پشم داد وستد می کنند. اغلب ترکمانان یموت هم درآنجا خرید وفروش دارند.
روس ها برای تسهیل در امر تجارت دریک کیلومتری ساحل بندرگز انبار و فانوس دریایی ( برج ) بلندی بنا نمودند. مهمترین فعالیت های اقتصادی مردم این شهرستان در دو بخش کشاورزی و صیادی است. گویش رایج مردم به تبری است.

شهرستان بندر گز با دارا بودن آب وهوای معتدل خزری، نزدیکی به دریای خزر و واقع شدن در کنار شاهراه تهران – مشهد و همچنین وجود آثار و ابنیه تاریخی و فرهنگی ارزشمند و جاذبه های طبیعی متنوع وزیبا از مراکز عمده گردشگری در استان گلستان محسوب می شود .

مراکز دیدنی :
جاذبه های تاریخی و فرهنگی :

جر کلباد، آثارآتشکده قدیمی در شرق روستای کهنه کلباد، مارقلعه، قلعه سر تپه، تپه های تاریخی کافر تپه کهنه کلباد، تپه گل افرا، ورگدین تپه، سنان تپه، امامزاده حبیب الله، امامزاده سفید چال، امامزاده علیرضا سر طاق، ساختمان دادگستری، کافر قلعه، قلعه سر محله، کهنه قلعه، قلعه نوده تپه، عروس قلعه، امامزاده ابراهیم، راه آهن بندرگز، گمرک بندر گز

جاذبه های طبیعی :
خلیج گرگان ( در ضلع شمالی شهرستان )، شبه جزیره میانکاله، اسکله توریستی بندرگز، چشمه قلقلی توسکا چشمه، جنگل باغو، سیکاپل، فانوس دریایی، گمرک بندرگز