شهرستان کلاله

این شهرستان در منتهی الیه شرقی استان گلستان واقع شده است  با مساحتی معادل ۴۹۶۲ کیلومتر مربع و جمعیتی بیش از ۱۴۳۹۳۸ نفر  از جنوب به شهرستان مینودشت ( و شهرگالیکش ) ، از شرق به استان خراسان شمالی و از غرب به شهرستان گنبد کاووس محدود است .
بر اساس آخرین تقسیمات کشوری ، شهرستان کلاله شامل دو شهر کلاله و مراوه تپه ، دو بخش مرکزی و مراوه تپه ، شش دهستان ( آق سو ، تمران ، زاوکوه ، کنگور ، مراوه تپه ، گلیداغ ) و ۲۳۱ روستا می باشد .
درباره وجه تسمیه کلاله عقیده بر این است که به سبب رویش فراوان گل لاله دراین منطقه نام این شهر ابتدا «گلاله » وسپس به لحاظ راحتی و تسهیل در  تلفظ به کلاله تغییر و معروف شده است .
آب وهوای این شهرستان به سبب دوری از دریا و نزدیکی به کوهستان در فصل زمستان خشک وسرد ودر تابستان از هوای متعدل مدیترانه ای بر خوردار است . از مهمترین ارتفاعات آن می توان به کوههای پیشکمر ، بیلی کوه ، گوگجه داغ و زا وکوه اشاره کرد . همچنین رودخانه های زاو ، دوغ ، ساری سو ، آجی سو ، اترک و گرگان در این شهرستان جریان دارند . مردم این شهرستان عمدا“ از قوم ترکمن و از ایل گوگلان می باشند . همچنین اقوام  مهاجر سیستانی ، بلوچ ، خراسانی و شاهرودی نیز در ترکیب جمعیتی این شهرستان قرار دارند.  کشاورزی و دامداری از ارکان اصلی اقتصاد این منطقه به شمار می رود . منطقه مراوه تپه بدلیل دارا بودن مراتع وسیع ومرغوب یکی از مناطق عمده پرورش دام محسوب می شود . از هنرهای سنتی  اهالی این شهرستان می توان به انواع قالی ، قلیچه ، نمد با نقش و نگار های متنوع و زیبا ، ابریشم بافی (تهیه انواع پارچه های ابریشمی )، سوزن دوزی، حصیر بافی، پشم بافی اشاره نمود.
وجود آثار، ابنیه و محوطه های تاریخی و فرهنگی متعدد و متنوع همچون محل کاوش های باستان شناسی دیوار بزرگ گرگان، زیارتگاه و گورستان قدیمی خالدنبی، آرامگاه مختوم قلی فراغی و دهها اثر دیگر معرف شهرستان کلاله به عنوان یکی از قطب های گردشگری در شرق استان گلستان می باشد . در حال حاضر ۲۲ اثر تاریخی در این شهرستان در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است .

مراکز دیدنی
جاذبه های تاریخی و فرهنگی :

کارگاهای کاوش باستان شناسی دیوار بزرگ گرگان در شمال وشمال شرقی شهرستان به نامهای قره دیب، یساقلیق و قره یسر ، آتشکده ساسانی دیوار بزرگ گرگان ، زیارتگاه خالد نبی( خالد بن سنان)، گورستان قدیمی خالد نبی ، زیارتگاه امام عبدالله ، آرامگاه مختوم قلی فراغی ، مدرسه و مسجد کریم ایشان ، آرامگاه چوپان آتا ، بقعه اولیاء ، غار پل چشمه، غار پلی علیا، قلعه تاریخی چورک، خدرآقا، دخمه محمد حسن و قوشه سو، قبرستان قدیمی گرگاندوز، تپه های تاریخی قزل امام، کورک، گوگجه، قره قاچ، قره تپه، یارم تپه، کاظم خوجه، تپه های پل چشمه، آق امام، آق نوقامی، تپه های قوشه سو .آرامگاه مسکین قلیچ ،مقبره ابوالقاسم جرجانی .
 

جاذبه های طبیعی :
بخشی از زیبایی پارک ملی گلستان، سر چشمه زاو، آبشار زاو، چشمه آق سو، منطقه شکار ممنوع عزیز آباد،تالاب بیلی کوه،آبشارشارلوق،آبشاربالی قایا.