شهرستان های خراسان شمالی

 

بجنورد
نام بجنورد در کتاب های قدیمی بوزنجورد آمده است. بوزنجورد معرب کلمه بیژن گرد است، ‌ ولی به مرور با اندک تحریفی به صورت بجنورد تلفظ می شود. گرد به معنای شهر و آبادی است و بجنورد به معنی شهر بیژن است. در شمال غربی بجنورد کنونی تپه‌ای قدیمی وجود دارد که آثار بسیار کهنی از شهر تاریخی بیژن گرد را در خود جای داده است و به بیژن یورت  معروف است. گفته می شود که بجنورد قدیمی در محل همان تپه قرار داشته که اکنون ساربان محله نامیده می شود.

• آرامگاه باباتوکل
• چشمه باباامان
• چشمه بش قارداش
• غارکنه گرم
• غارگنج کوه
• امامزاده سلطان سیدعباس
• عمارت مفخم


 

شهر شیروان
با توجه به تحقیق و کاوش در آثار باقی مانده در روستاها و آبادی های قدیمی،  می توان گفت این منطقه قبل از اسلام مسکونی بوده و دارای قدمت طولانی است.  مردم شیروان در سال ۳۱ هجری ـ در زمان خلافت عثمان – به اسلام روی آوردند.
در دوران طاهریان و سامانیان،  با اینکه ذکری از نام شیروان نیامده است،  لیکن از بعضی قراین پیداست که این شهر به صورت قصبه ای پابرجا بوده است. سلطان محمود غزنوی در لشگرکشی خود به هندوستان،  یک شبانه روز در حد فاصل ورگ ـ رزمغان  توقف کرده بود،  و این محل هنوز هم در میان مردم شیروان به تخت سلطان محمود معروف است.
از نظر تاریخی، رونق شهر شیروان به دوره فرمانروایی خوارزمشاهیان مربوط است. این شهر در دوران حکومت قاجار یکی از مناطق مهم درگیری های حکام محلی بود.  شهر شیروان در سال ۱۳۰۸ بر اثر زلزله به کلی ویران شد و پس از دوسال،  بار دیگر با اسلوب جدید شهرسازی تجدید بنا گردید.
• آرامگاه تیموری
• غارکافرقلعه
• غارپوستین دوز
• ییلاق اوغاز
• ییلاق گلبل نامانلو
• منطقه حفاظت شده گلول
• امامزاده حمزه رضا
• بقعه شیخ رشیدالدین محمد


 

شهر اسفراین
دروجه تسمیه اسفراین برخی معتقدند، این شهر را اسفندیار بنا نهاده است و لذا به نام بانی آن،  اسفراین نامیده شده است. بیهقی اصل این اسم را آسپرآئین دانسته که اسپر به معنی سپر و آئین به معنی راه و رسم است. اسفراین جزو اولین مراکز جمعیتی است که اقوام آریایی پس از ورود به ایران درآن سکنی گزیدند. شهر اسفراین با اینکه در طول تاریخ صدمات فراوانی متحمل شده است، لیکن با تلاش و همت مردم به توسعه قابل توجهی دست یافته است و در حال حاضر یکی از شهرهای آباد استان خراسان به شمار می آید.
• آرامگاه شیخ شاه علی اسفراینی
• قلعه حسن آباد
• قلعه قیصر
• قلعه صعولک
• زادگاه نوشیروان
• بازمانده شهرقدیمی بلقیس
• غارنوشیروان
• غارعبادتگاه شیخ احمدذاکر
• منطقه حفاظت شده ساری گل
• امامزاده عبدالله کوران
• امامزاده شاهزاده زید
• بقعه شیخ محمدرشیدالدین
• امامزاده شاهزاده جعفر

 

شهرستان مانه وسملقان
شهرستان مانه وسملقان دارای قدمتی ۷۰۰ ساله با وجود بیش از ۱۵۰۰ اثر باستانی وتاریخی از هزاره قبل از میلاد تا دوره معاصر را شامل می شود.این خطه پهناور در زمان داریوش اول جزء ایالت پارت بوده ودر عهد اشکانیان به علت خاستگاه این قوم بزرگ مهمترین مرکز حکومتی پارتها محسوب می شده است . وجود تپه های شهرآرا-قلعه خان -کلیسای اسپاخو-کشف صدها سکه دوره ساسانی -کشف اشیاء متعدد مربوط به دوره هخامنشیان -اشکانیان -ساسانیان -سلجوقیان-غزنویان-صفویه تا قاجار همه وهمه دلیل این مدعااست.
مانه وسملقان با وسعتی قریب به ۶۰۰ کیلومتر مربع در شهریور ماه سال ۱۳۸۰ با مرکزیت شهر آشخانه عنوان شهرستان را به خود اختصاص داد. این شهرستان از غرب با شهرستانهای کلاله -مراوه تپه واز شرق به شهرستان بجنورد و از شمال با منطقه راز وکشور ترکمنستان واز جنوب با شهرستان جاجرم همسایه می باشد.
جمعیت شهرستان حدود ۱۰۰ هزار نفر بوده که از این تعداد ۵۰% مرد و۵۰% زن می باشند.
از تعداد کل جمعیت شهرستان حدود ۸۰درصد در نقاط روستایی ساکن هستند وشغل اصلی آنها کشاورزی و دامداری است ومتشکل از اقوام مختلف کرد -ترک -بلوچ -ترکمن -فارس خاوری می باشد.۸۶درصد جمعیت شهرستان پیرو مذهب شیعه و۱۴درصد اهل تسنن می باشند . ۷۶درصد از ساکنین به زبان کردی وسایر مردم به زبانهای ترکی -ترکمنی وفارسی تکلم می نمایند.
آب وهوا در بخشهای مرکزی وسملقان از نوع سرد وخشک و در بخش مانه معتدل است .
ارتفاع از سطح دریا در مرکز شهرستان (آشخانه) ۸۵۰ متر ومتوسط بارندگی سالانه ۳۱۰ میلیمتر می باشد.از نظر کشاورزی دارای ۶۶۰۰۰ هکتار زمین مستعد آبی ودیم است .

• دره درکش وجنگل درکش تنها جنگل بلوط  شرق کشور
• امامزاده قاسم
• آبشار دیدنی بیار
• چشمه آب گرم مهمانک
• ارتغاعات کشانک ،
• بقعه امامزاده دلاور
• منطقه هاور
• ارتفاعات و دره سرسبز جوزک
• سد شیرین دره
• آتشکده اسپاخو


شهرستان جاجرم
جاجرم را می‏توان از جمله قدیمی‏ترین سکونت گاه‏هاى بشر محسوب نمود. زیرا طى کاوش‏هاى انجام گرفته در این منطقه آثارى بدست آمده است که قدمت برخى از آن‏ها به بیش از پنج هزار سال قبل می‏رسد و بیانگر آن است که این سرزمین یکى از زیست گاه‏هاى اولیه بشر بوده است. آثار به دست آمده در تپه پهلوان، حیدران و کلاته حسن جاجرم، که غالباً قطعات سفال می‏باشند، نشانگر ذوق و سلیقه بالاى سازندگان آن بوده است.در زمان هخامنشیان جاجرم جزو ساتراپ پارت بود و وقتى اشکانیان به قدرت رسیدند به یکى از مراکز مهم تجارى تبدیل شد، که این موقعیت را در زمان ساسانیان نیز حفظ کرد.
امروزه با احداث کارخانجات صنعتى از جمله کارخانه تولید آلومینا در جاجرم، این شهرستان به یکى از مراکز مهم صنعتى استان خراسان شمالى تبدیل شده است و داراى موقعیت ممتازى در کشور است.
• مسجد جامع جاجرم
• مسجد جامع درق
• مسجد جامع ایور
• قلعه جلال الدین
• آرامگاه خواجه علی مهزیار
• رباط عشق
• حمام قدیمی جاجرم
• پناهگاه حیات وحش میان دشت
• مقبره شیخ اندقان
• رباط قره بیل
• تپه پهلوان

شهرستان فاروج
شهرستان فاروج در گذشته مرکز دهستان فاروج بود که در جنوب شرقى شهرستان شیروان واقع شده است. فاروج پس از آن که خراسان شمالى شکل گرفت به شهرستان تبدیل شد و امروزه یکى از شهرستان‏هاى شرقى استان خراسان شمالى است که با شهرستان قوچان در استان خراسان رضوى همسایه است.
• منطقه نمونه گردشگری خسرویه
• آرامگاه شاهزاده عبدالرحمن خرق
• قلعه تاریخی علی آباد
• روستای اسفجیر
• آب انبار صفی آباد
• قلعه شاه جهان
• امامزاده جعفر سیاه دشت
• دره مایوان معروف به بهشت فاروج