صنایع دستی ایلام

قالی بافی: مواد اولیه بکار رفته در این گونه زیر انداز عمدتاً از ابریشم بوده که در بیشتر موارد به صورت تمام ابریشم و در پاره ای از مواقع از کرک و ابریشم با پشم در بافت فرش استفاده می شود. امروزه بخش عمده ای از زیر اندازهای سنتی که در استان استفاده می شود را فرش های گل ابریشم با رج شماره بالای ۴۰ و در اندازه های ذرع و نیم(۱۰۰×۱۵۰) و قالیچه(۱۴۰×۲۲۰) تشکیل می دهند که عمدتاً در شهرستانهای دره شهر و ایوان از توابع استان ایلام بافته می شود.

 

 

گلیم نقش برجسته: این بافته از نظر اصالت و تولید مهمترین و شاخص ترین صنعت دستی استان ایلام است که زمینه آن گلیم ساده و نقوش آن گره کامل قالی است که طبیعتاً بعد از بافت نقوش آن برجسته تر از زمینه است در سایر مناطق ایران از جمله اراک، کرمانشاه نیز بافت این گونه گلیم انجام می شود ولی اصالت آن مختص به استان ایلام بوده و برای اولین بار بافت آن در روستای زنجیره از توابع شهرستان شیروان چرداول استان ایلام شروع شده است.
نمد مالی: به دلیل بافت عشایری این استان و تامین مواد اولیه (پشم) مورد نیاز در داخل منطقه، نمد مالی از رونق خوبی برخوردار است. البته به دلیل تاثیرات جوی، این حرفه فصلی بوده و از اول تابستان تا ابتدای ماه سوم پائیز به مدت پنج ماه در سال انجام می گیرد و فرایند تولید شامل در هم تنیدن الیاف طی مراحل حلاجی کردن پشم، لوله کردن و کوبیدن آن است که در نهایت منجر به تولید نمد زیر انداز، کلاه نمدی و پالتوی (کپنک) خواهد شد. این حرفه عجین با سر انگشتان نمد مالان سخت کوش ایلام، ایوان، دهلران و آبدانان است.

موج بافی: بافت جاجیم بدون گره است و تقریبا در تمام نقاط باختری ایران کاربرد دارد. از موج یا جاجیم به عنوان رخت خواب پیچ و جانماز و … استفاده می شود. موج از پشم ریسیده شده بافته می شود. جاجیم را به شکل نوارهای دراز و باریک می بافند و سپس هر نوار را به هم می دوزند و تقریباً چهار تا نوار تشکیل یک جاجیم را می دهند. در سطح و روی جاجیم فقط تارها دیده می شود و پودها زیر تارها مخفی می ماند.
احرامی بافی: یکی از دستبافته هایی است که ماسوره اساس کار آن است و ماکو با الیاف نخی در این نوع بافته به کار می رود و از خامه پشمی رنگرزی شده به عنوان مواد اولیه آن استفاده می شود. بافت این هنر- صنعت در ایلام، ایوان و مهران انجام می شود و با توجه به تعیین شهر مرزی مهران به عنوان مسیری برای اعزام و تردد زائران کربلای معلی، بافت این گونه دست بافته ها برای سجاده اهمیت بیشتری یافته است.