شهر تاریخی حریره جزیره کیش بقایایى در مرکز ساحل شمالى جزیره قراردارد که به احتمال بسیار قوى به دوره ساسانیان و اوایل دوره اسلامى بر مى گردد . این بقایا در وسعتى بالغ بر سه کیلومتر مربع ، بازگو کننده این مطلب است که روزگارى شهرى بزرگ و اباد در این منطقه وجود داشته و جمعیت کثیرى را در خود جاى مى داده است.

آن چه امروز از این شهر بر جاى مانده حجمى از معمارى شهرى است اما کمتر و به ندرت طاق ها و پوشش ها و سقف ها سالم برجاى مانده است جز پاره اى موارد که پوشش هاى طاقى شکل سنگى از گزند تخریب در امان مانده است.بقایاى شهر حریره در امتداد ساختمانهاى بندرگاه و دفاتر آن ، قابل دیدن است. طبق نظر سازمان میراث فرهنگى ، شهر حریره هشتصد سال قدمت دارد.
حمام حریره کیش
حمام در ناحیه شمال غربى خانه اعیانى و با فاصله تقریبى ۳۰ مترى از آن ، دومین بخش از محوطه حریره قرار دارد . این بخش شامل حمامى است با صحن هاى متعدد و حصار آن با مساحتى تقریبى ۵۰۰ متر مربع .
به نظر مى رسد این حمام در نوع خود از قدیمى ترین حمام هاى ایران باشد که طى کاوش هاى باستان شناسى کشف و شناخته شده است . بناى حمام از سنگ هاى قلوه آهکى و مرجانى و ساروج ساخته شده و داراى فضاهاى مختص از جمله گرمخانه ، محل تنظیف ، خزینه ، سربینه مى باشد .

در کف گرمخانه هنگام کاوش ، قطعات سفالى ساده و لعابدار از دوره تاریخى ( ایلخانى و تیمورى ) مى باشد و دلیل عمده آن وجود دو خزینه با اختلاف سطح ۵/۱ متر است که خزینه قدیم تر آن در لایه زیرین قرار دارد و توسط خزینه جدید بریده شده است .
قطعات سفالى ساده دوره ایلخانى کشف شده مربوط به ظروفى است که در حمام استفاده مى شده است .
با توجه به ظرفیت محدود حمام که یک حمام کوچک و خصوصى است و با در نظر گرفتن دیوار بیرونى سراسرى که تا مجموعه عمارت اعیانى که در جنوب شرقى حمام و بر فراز تپه اى بلند قرار گرفته ، امتداد یافته است به نظر مى رسد که این بنا حمامى خصوصى بوده و به صاحب مجموعه اعیانى تعلق داشته است .
در منتهى الیه بخش شمالى شهر حریره ، کنار ساحل بلند صخره اى و با فاصله کمى از دریا ، پستى و بلندى ها ادامه دارد ، که بقایاى دیوارها ، چاه ها و کانال هاى آب در آن نظر بیننده را به سوى خود جلب مى کند . در ایتدا تصور مى شد که این آثار هیچ ارتباطى به هم ندارند و فقط مى شد حدس زد که این آثار قسمتى از شهر قدیم حریره بوده و به نوعى با فعالیت هاى دریایى ارتباط دارند .
در مجاورت این آثار ، و در کنار ساحل صخره اى که تقریباً چهار تا پنج متر از سطح دریا بلندتر است و قسمتهاى زیادى از آن به مرور زمان به دریا ریخته ، تعدادى چاه و پلکانى که راه به دریا دارد و حفر شده است . قطر دهانه چاه ها اغلب دو متر است و عمق آن تا سطح دریاست .

در کناره ساحل شهر حریره و در مجاورت مجموعه صنعتى ، شش چاه و یک پلکان سنگى در بیرون مجموعه و چهار چاه در داخل مجموعه که در حین حفارى دیده شد وجود دارد .
این چاه ها به کانال هاى زیرزمینى راه مى باید که دهانه آنها در مقطع ساحل صخره اى مثل دریچه اى رو به دریا باز مى شود . این کانال هاى افقى و زیرزمینى چاه ها را در گوشه و کنار مجموعه صنعتى و جتى داخل اتاق ها و راهروها هم حتى مى توان دید . عملکرد این مجموعه جالب چندان مشخص نیست . ولى آنچه مسلم است ارتباط مستقیم با فعالیت هاى صیادى و صید ماهى ، مروارید و مرجان داشته و براى دسترسى آسان تر به دریا ساخته شده است .
در دهانه خلیجى که در سمت شرق این مجموعه قرار گرفته توده هاى صدف ها و گوش ماهى هاى شکار شده را مى توان دید که نشانه ى فعالیت هاى صیادى مخصوصاً صید مروارید در گذشته است .
اتاق هایى با کف شیار دار حریره :
یکى از فضاهاى جالب توجه مجموعه صنعتى شهر حریره ( اتاق با کف شیار دار ) است .
این اتاق کف کاملاً عجیب و ناشناخته اى داشته به این معنى که با شیب ملایم از شمال به جنوب امتداد مى یافت و کف آن به صورت در اصطلاح گرده ماهى (اصطلاح بومی) و یا بالشتک با ملاتى از نوع ترکیب پودر سنگ هاى مرجانى و آهک و نوعى ساروج شکل گرفته بود .
این ویژگى در هیچ یک از محوطه ها و تپه هاى باستانى و تاریخى و اسلامى ایران کشف و شناخته شده نیست . وقتى از چند نفر از مرکز پرورش صید مروارید کیش در مورد این نوع معمارى پرسیده شده ، چنین نظر دادند این عنصر معمارى که با شیبى ملایم به حوضچه اى کوچک با ابعاد ۱×۱متر یا ۱×۵/۲ مترو عمق نیم متر ختم مى شود ، ارتباط با فعالیت هاى صید مروارید دارد و در سطح آنها صدف ها را خشک کرده و به آب مى بسته اند تا مروارید هاى ریز را نیز بتوان به دست آورد .
اما اگر چنین بود مى بایست آثار و بقایاى صدف ها در سطح این شیارها و یا در حوضچه ها باقى مانده باشد ، اما چنین نیست .
سرانجام با نظرخواهى از باستان شناسان ، آقاى رمى بوشارلا ، باستان شناس فرانسوى که تجربه و سابقه کار ممتد در ایران و امارات متحده عربى دارد ، نظر دارد که این تأسیسات صرفاً جهت استحصال (حاصل)شیره خرما بوده و نمونه اى از آن در کاوش هاى وى در امارات به دست آمده است .
شاید اگر به مردم بومى جزیره کیش مراجعه مى شد دیگر فضاى این اتاق آنقدر عجیب و ناشناخته نبود
در یکى از بازدیدهایى که توسط هیئت علمى و به راهنمایى بومیان انجام شد یکى از بومیان اظهار داشت که تا قبل از تخریب خانه هاى ماشه ، انبارهایى با کف جوى و پشته – نظیر آنچه که هم اکنون در بخش کارگاهى شهر حریره دیده مى شود – در اغلب خانه هاى بزرگ وجود داشت و از این انبارها براى نگهدارى خرما استفاده مى شد.
بنا به گفته بعضى ها این خرما ها بر روى هم انیاشته و فشرده مى شد و به وسیله راه هاى کوچکى به صورت راه آب شیره به طرف خمره هاى بزرگى که در زیر این راه آبها قرار مى دادند منتقل شده و شیره خرما جمع آورى مى شد .