مشاهیر اصفهان

ابوالفرج اصفهانی:
علی بن حسین بن هیثم: (۲۸۴ – ۳۵۶ ق) مورخ، محدث، ادیب، شاعر و موسیقیدان، در اصفهان متولد شد و در بغداد نشو و نما یافت ابوالفرج در ادبیات، لغت، تاریخ، سیر، انساب، طب، نجوم و حدیث متبحر بود و شعر را نیکو می‌گفت.

راغب اصفهانی:
ابوالقاسم حسین بن محمد بن مفضل بن محمد، معروف به راغب اصفهانی، از استادان لغت، حدیث و شعر و نویسندگی و اخلاق و حکمت و کلام و از دانشمندان بزرگ قرن پنجم و ششم اسلام و ایران است  در اوایل قرن ششم هجری وفات نموده است.

جمال الدین محمدبن عبدالرزاق اصفهانی:
شاعر نام آور قرن ششم و از قصیده سرایان معروف ایران است. وی بیشتر عمر خود را در اصفهان گذرانده جمال‌الدین از معاصران خاقانی و نظامی است و مراسلات نظم و نثر او با خاقانی زینت‌افزای اوراق است. جمال‌الدین غیر از سخنوری و بصیرت در حکمت و ریاضی در صنعت زرگری و نقاشی هم ماهر بوده است.

کمال الدین اسمعیل بن جمال الدین عبدالرزاق:
خلاق المعانی از شاعران و قصیده سرایان بزرگ سبک عراقی. در قرن هفتم هجری قمری بشمار می‌رود. وی روزگار را در مدح اکابر اصفهان و شاهان معاصر خود گذرانید. کمال‌الدین دوره وحشتناک حمله مغول را به تمامی درک کرد.

ابن مسکویه:
ابوعلی / ابوعبدالله احمد بن محمدبن یعقوب (وف ۴۲۱ق) فیلسوف، ادیب، نویسنده و منشی آل بویه. ملقب به خازن. در خانواده‌ای زرتشتی در ری متولد شد. ابن مسکویه چهره برجسته‌ای در حیات عقلی و فرهنگی زمان خود بود. در رشته‌های گوناگون، تاریخ، علم کلام، فلسفه و پزشکی تبحر داشت. به کیمیاگری و علوم غریبه سخت علاقه‌مند بود.

حمزه اصفهانی:
ابوعبدالله حمزه بن حسن اصفهانی از مورخین و ادیبان بزرگ و برجسته، در حدود سال ۲۷۰ هجری قمری در اصفهان متولد گردیده است. از جمله آثار وی، کتاب مشهور تاریخ سنی الملوک الارض و الانبیاء می‌باشد که به لحاظ اشتمال آن بر اطلاعات کثیر راجع به ایران، دارای اهمیت فراوان است حمزه، قبل از سنه سیصد و شصت هجری قمری وفات نموده است.

سید احمد هاتف اصفهانی:
از مشاهیر شعرا و عرفای دوره افشاریان و زندیان است.
تحصیلات وی در ریاضی حکمت و طب بوده و غالباً بین سه شهر اصفهان، کاشان و قم سفر کرده است. آخر عمر در قم سکنی می‌گزیند. او به هر دو زبان فارسی و عربی شعر می‌سروده و دیوانش مرکب از قصاید، غزلیات، مقطعات و رباعیات می‌باشد.

صائب تبریزی:
میرزا محمدعلی، پسر میرزا عبدالرحیم است که به امر شاه عباس اول از تبریز کوچیده و در محله عباس آباد اصفهان متوطن شد. صائب در اصفهان متولد شده در این شهر نشو و نما کرده و شهرت یافت.وی از گویندگان معتبر شعر دوره صفوی به شمار می‌رفته است. در سخن سرائی سبکی خاص داشته است. از طرف شاه عباس ثانی به لقب ملک الشعرایی مفتخر شد
صائب دواوین متعدده دارد، مجموعه آثارش قریب به یکصد و بیست هزار بیت است که بیشتر غزل است ولی قصیده و مثنوی هم دارد.