روستاى تفتازان
روستاى قدیمى تفتازان در فاصله ۵۴ کیلومترى شمال غربى شیروان واقع است که از شمال به روستاى باغ و از جنوب به روستاى سولدى و از شرق به آق قلعه و از غرب به روستاى زو محدود میگردد.این روستا ۶۶ خانوار و ۳۸۱ نفر جمعیت دارد و مردمش به زبان ترکى تکلم می کنند. تفتازان جزء دهستان قوشخانه شیروان است. این روستا باقیمانده آبادى بزرگى از توابع ایالت نساء قدیم محسوب میشود و در سابق از وسعت و اهمیت زیادترى برخوردار بود. این روستا در بین کوههاى بلندى قرار دارد که دور تا دور آن را فرا گرفته اند و معروفترین آنها کوه کنج خور و کوه سلسلان هستند و از وسط روستا رودخانهاى کم آب عبور میکند. روبروى قرن دره (خرندره)، در حوالى روستا، کوهى بلند قرار دارد که در سابق قلعهاى بر روى آن احداث شده بود و معروف به یامان قلعه بود. این قلعه داراى برج و باروى محکمى بود که امروزه آثار آنها برجاى ماندهاند. همچنین آثارى از بناهاى قدیمى و یک درخت مرخ (سروکوهى) و دو قبر قدیمى در آن مشاهده مىگردد.ملا سعدالدین تفتازانى، یکى از علماى بزرگ اسلام در قرن هشتم ه.ق، اهل همین روستاست. این دانشمند معروف شیروانى کتابهاى بسیارى تالیف کرده است.
در قشلاق تفتازان درخت کهنسالى از نوع سروکوهى وجود دارد که به عزیزآرچه معروف است و سن درخت به ۱۰۰۰ سال مىرسد، و مورد اعتقاد اهالى میباشد، بطورى که بر شاخههاى عزیزآرچه تعداد زیادى نخ (بند) براى گشایش نیازهاى مردم بسته شده و عدهاى نیز نذورات خود را در زیر درخت عزیزآرچه طى مراسم خاصى ادا می نمایند.
 |
روستاى باباامان
روستاى زیباى باباامان در شمالى شرقى بجنورد قرار گرفته و فاصله آن تا شهر بجنورد در حدود ۶ کیلومتر است. این روستا که در یک منطقه جلگهاى واقع شده است داراى آب و هوایى معتدل است و یکى از تفرجگاههاى زیباى استان محسوب میگردد.
چشمه معروف «باباامان» در حوالى این روستا قرار دارد و آب آن در چهار نقطه مشخص و در کنار تپهاى از زمین خارج میشود. آب چشمه بوسیله جویى وارد استخرى میگردد که در مجاورت آن ایجاد شده است. وجود این چشمه در کنار روستاى باباامان، شهرت ویژهاى به آن بخشیده است و هر ساله عده کثیرى از مردم را به سوى خود جلب میکند. آب چشمه باباامان، جزء دسته آبهاى سولفاته کلسیک و سدیک است و مصرف آن صفراآور، ملین و تسهیل کننده اعمال گوارشى و دافع سموم است، و در صورت عدم آلودگى میتواند به عنوان آب آشامیدنى مصرف شود.
روستاى هُنامه
روستاى تاریخى و زیباى هُنامه در ۱۸ کیلومترى شمال شیروان، در دره سرسبز و زیبایى واقع شده است. جمعیت ساکن این روستا را کردهایى که به کردى کُرمانجى تکلم مىکنند و ترکها تشکیل میدهند. این روستا از سه حصار «خان»، «زمانگ» و «همبر» تشکیل یافته و رودخانه نسبتاً پرآبى از وسط آن میگذرد. سرچشمه رودخانه هُنامه کوههاى سرسبز آرموتلى اوغاز، کوه قنبر، کوه پتله گاه و سنجربیگ است.
در کوههاى جنوب شرقى روستاى هُنامه، آثار بجا مانده از شهرى قدیمى وجود دارد که نظر هر بینندهاى را جلب مىنماید. این آثار مشتمل بر طاقهاى متعدد، خانه هاى مسکونى، کندوها، آخور چهارپایان، آتشدانها و کوچه پس کوچههاى زیادى است، که هنوز قسمت اعظم آن در زیر و داخل کوه قرار دارد. طول بعضى از دالانها و راهروها به بیش از ۲۰ متر میرسد و در بخشهاى انتهایى، که کمتر مورد فرسایش قرار گرفته، آثار گچبرى نیز قابل مشاهده است. در سمت شمال روستاى هُنامه نیز آثار معادن و کورههاى قدیمى و سنگها و آجرهاى ذوب شده بخصوص در نزدیکى چشمه «ترناب» بخوبى نمایان است. مقبره قدیمى «اورته شیخ» و درختهاى کهنسال اُرس در این محل جملگى حکایت از قدیمى و تاریخى بودن این روستا میکنند.
در روزهاى عید نوروز و در ایام فراغت از کار، مردم هُنامه در محلى به نام «بیرى» (جایگاه دوشیدن گوسفند)مراسم سنتى کشتى با چوخه را با نواى دهل و سُرنا برگزار مىکنند.
ییلاق زوارم – شیروان
این منطقه ییلاقى در فاصله ۲۸ کیلومترى جنوب غربى شیروان قرار دارد و تا کوههاى تخت میرزا و شوخرى ادامه مییابد. ییلاق دیدنى زوارم چشمه سارهاى متعدد، آبشارها و حوضهاى سنگى زیبا دارد. درختان سر به فلک کشیده چنار، سپیدار، گردو، گیلاس، گلابى، بادام و دیگر درختهاى کنار جریان آب و درون دره، زیبایى آنرا دوچندان کردهاند.
ییلاق اوغاز – شیروان
این منطقه ییلاقى در ۴۵ کیلومترى شمال شرقى شیروان قرار گرفته است. رودخانه کهنه اوغاز و باغهاى پر درخت اطراف آن، مناظر طبیعى روستایى، جریان دائمى آب و آبشارهاى کوچک طبیعى و چشمه هاى بکان و فاطمه خانم جلوههاى ویژه و جذابى دارند.
ییلاق گلیان و استخرى – بجنورد
این منطقه ییلاقى در بر گیرنده ناحیه گلیان، حصار پهلوانلو و همچنین استخرى است که تا دامنههاى کوه شاه جهان کشیده میشود. این ییلاق داراى درههاى پر آب و درختان انبوه و تماشایى، چشمه سارها و آبشار بزرگ و دیدنى است. همچنین غارها و آثار باقیمانده حصار موسى خان و سنگرهاى خداوردى سردار و مقبره باباتوکل، ریاضیدان بزرگ و امیر شمسالدین محمد در آن جاى گرفته اند. همچنین این منطقه از مناطق پرورش ماهى است. راه دسترسى به این ییلاق، ماشین رو و مناسب است.
سایر تفرجگاهها و ییلاقها
سایر تفرجگاهها و ییلاقهاى استان عبارتند از: ییلاق گلیل نامانلو در شمال شرقى شیروان، ییلاق بوانلو، ییلاق اولاشلو، ییلاق چیانلو و…