ازنا : ازنا در شمال شرقی استان لرستان قرار دارد. به روايتی حدود 600 سال قبل ارامنه به اين محل مهاجرت نموده و بنای شهر ازنا را نهاده كه بعدها مسلمانها نيز به آنها پيوستند . وجهه تسميه اين شهر به سبب جابجايی و احداث مجدد شهر بوده كه به دليلی مكان قبلی غير قابل سكونت شده است . ازنا به معنی از نو ايجاد شده است . علت توسعه شهر ازنا احداث تاسيسات شركت نفت در سال 1312 هجری و خط آهن در سال 1316 هجری مي باشد . بنابراين خطوط راه آهن نقش موثری در توسعه و پيشرفت ازنا داشته است .

اليگودرز : اليگودرز در شرق استان لرستان و از نقاط مرتفع وكوهستاني استان محسوب مي شود . وجهه تسميه اليگودرز به روشني مشخص نيست لكن احتمال دارد از اسم طايفه اي ( الگودرز يا گودرزي ) كه اكنون در محل فعلي شهر مستقر مي باشند ، گرفته شده باشد . اين منطقه به گواه مطالعات باستان شناسي آثار هزاره هاي پنجم و چهارم پ.م مشاهده شده و نيز در هزاره هاي سوم ، دوم و اول پ . م داراي اهميت ويژه اي بوده است . شهر فعلي داراي بافتي جديد مي باشد .

بروجرد : شواهد و اشارات تاريخی حاکی است كه بروجرد از شهرهای قبل از اسلام بوده و دلايل زبانشناسی نيز واژه بروجرد را با تركيب دو جزء “برو” “گرد” موجوديت اين شهر را به پيش از اسلام مي رساند زيرا كه گرد در زبانهای قديمی ايران به معنای شهر مي باشد . شهر در آغاز دوره قاجار وسعت گرفت شهر فعلی بروجرد دارای بافت قديمی بسيار زيبايی است و ساختمانهای قديمی و خانه های مسكونی آن از تزيينات جالب چون در و پنجره ارسی های بديعی برخوردار است .

پلدختر : اين شهرستان در جنوب استان لرستان قرار دارد. وجهه تسميه اين شهر به خاطر وجود پلی از دوره تاريخی ساسانی بر روی رودخانه كشكان است كه به پل دختر معروف بوده و اين نام به شهر مذكور نيز اطلاق گرديده است . بنا بر مطالعات انجام گرفته آثار متعلق به هزاره هاي چهارم و پنجم پ. م تا عصر حاضر گزارش شده است . اوج پيشرفت فرهنگی و تمدنی اين منطقه مربوط به دوره ايلام نو – هخامنشی و دوره پارت است .

خرم آباد : خرم آباد مركز لرستان باستانی در دره ای باصفا و بر ساحل رودخانه خرم آباد قرار دارد . به زعم بسياری از محققان زمانی شهر مهم ايلامی خايدالو (هيدالو) برجای آن قرار داشته است . ظاهراً شهر قديمی شاپورخواست (سابرخواست) در دوره ساسانی و قرون نخستين هجری دارای مسجد جامع و بازارها و ساختمانهای بسياری بوده و بافاصله کمی در ساحل چپ رودخانه جای داده شده ، بوده است . هنوز بقايايی از ديوارهای بزرگ و پهن كه از سنگ و ملاط به سبك دوره ساسانی است از محاذی شهر كنونی تا روستای تير بازار ديده مي شود .

دورود : دورود در قسمت شمال شرقی استان لرستان قرار دارد . در خصوص وجهه تسميه اين شهر چند نظريه وجود دارد . قبلاً اين شهر بين النهرين ناميده مي شد كه به جهت قرار گرفتن بين دو رود مي باشد . نام اصلی و اوليه دو رود بنگله بوده سپس به بحرين تبديل شده است . از زمان تأسيس ايستگاه راه آهن در اين محل نام دورود را كه فارسی بحرين است ، برای آن انتخاب نمودند .

نورآباد دلفان : اين شهرستان در شمال استان لرستان قرار دارد . در خصوص وجهه تسميه منطقه به دلفان به جهت وجود طايفه دلفان در اين منطقه مي باشد . آثار مربوط به دوره نوسنگی در اين منطقه يافت مي شود. منطقه دلفان به واسطه اشيای مفرغی دارای اهميت خاصی است . شايان ذكر است در اين شهرستان فرقه ای به نام اهل حق وجود دارد كه از فرقه های قديمی است و دارای عقايد باستانی و اسلامی مي باشند .

الشتر ( سلسله ) : از شهرهای كهن و باستانی استان لرستان الشتر است . اين شهرستان در قسمت شمالی استان لرستان قرار دارد و از آب و هوا و اراضی حاصلخيزی برخوردار است و به علت قرار گرفتن بر سر راه باستانی اهميت ويژه ای داشته است . در اغلب كتابهای تاريخی و جغرافيايی بعد از اسلام نام آن به صورتهای ليشتر ، لاشتر ، الاشتر و اشتر ضبط شده است.

كوهدشت : كوهدشت در قسمت غربی استان لرستان و در ميان دشت پهناور و حاصلخيز كوهدشت و در بين کوههای چنگری ، سرخ دم ، گردله ، سرسورن و كژنه محصور شده است . لفظ كوهدشت در بعضی كتب “كورشت” و يا “كودشت” آمده است . نقاشي های صخرهای هوميان 1 و 2 مربوط به 40000 سال پيش و نقوش صخره ای ميرملاس و دوشه متعلق به دوران ما قبل تاريخ دليل براين ادعا است .