شهر بيرجند  : ناحيه‌اي كه بيرجند جزء كوچكي از آن را تشكيل مي دهد، قهستان نام داشت. اين ناحيه از يك سو به دليل كوهستاني بودن،  پناهگاه نهضت هايي نظير اسماعيليان بوده است، از سوي ديگر، به سبب خشكي اقليمي و وجود بيابان‌هايي كه به آب وهواي شبه جزيره عربستان شباهت دارد. در اسطوره هاي تاريخي، بناي قهستان را به سام بن نريمان نسبت مي دهند و آن را بخشي از قلمرو فريدون، پنجمين پادشاه پيشدادي مي دانند. اين شهر در حال حاضر، يكي از شهرهاي مهم جنوب خراسان و يك از مراكز عمده تجاري و اقتصادي است.
	شهر قاينات : ماركوپولو در سفرنامه خود از اين شهر به نام  تونوكاين نام برده است كه اين نام ازنام دو شهر بزرگ آن ايالت ـ قهستان ـ كه تون و قاين باشد، گرفته شده است. همچنين درسال 444 هـ. ق ناصرخسرو قبادياني از اين شهر ديدن كرده و از استحكامات شهر و مسجد جمعه آن ياد كرده است. ايالت قهستان، همزمان با ورود اعراب به ايران، پناهگاه زرتشتياني بود كه به آن پناه آورده بودند.
	شهر سرايان : سرايان در160 كيلومتري شمال غربي شهرستان بيرجند در استان خراسان جنوبي قرار دارد و مشتمل بر سه دهستان (آيَسك ـ سه قلعه ـ مصعبي) مي‌باشد. وسعت اين بخش 9318 كيلومتر مربع بوده و از نظر طبيعي به دو منطقه كوهستاني وكويري قابل تقسيم مي‌شود و جمعيت اين شهرستان بالغ بر 50038 نفر مي باشد.

شهر سربيشه : در وجه تسميه سربيشه گفته شده است چون زمين قسمت جنوبي شهر آبخيز و سرسبز بوده و شهردر مدخل اين محل قرار داشته است به آن سربيشه گفته اند اقوال ديگر نيز گفته شده از قبيل سربيشه كه بدليل سردي هوا به اين نام معروف بوده و به مرور زمان حرف (د) حذف گرديده است.

نهبندان‌ : ناحيه‌اي است‌كويري، خشك و كم آب. اهميت اين منطقه‌ پيش‌ از‌ اسلام بسيار بيش‌تر بوده است‌ چرا كه اين منطقه‌ در مسير بندرعباس به خراسان قرار داشته و‌ از ‌اين باب موقعيتي سوق‌الجيشي داشته است.جمعيت شهرستان نهبندان در سرشماری عمومی نفوس و مسكن سال 1375 هـ. ش، 43.065 نفر بوده است . مردم نهبندان ايرانی و‌ آريايی نژادند و با گويش محلی و نزديك به خراسانی سخن می‌گويند.