کَرَفتو (به کردی: ئهشکهوتی کهرهفتوو، Eşkewti Kereftû) نام یکی از غارهای مهم ایران است.غارکرفتو مربوط به دورانهای تاریخی پس از اسلام است و در شهرستان دیواندره، بخش کرفتو، روستای مسعود آباد واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۰ بهمن ۱۳۱۸ با شمارهٔ ثبت ۳۳۰ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این غار در فاصلهٔ ۶۴ کیلومتری شهر سقز در نزدیکی روستای کرفتو، در استان کردستان قرار دارد و از جاذبههای گردشگری این استان است. کتیبهای یونانی بر سردر یکی از اتاقهای طبقهٔ سوم این غار وجود دارد که از این غار به عنوان معبد هراکلس نام بردهاست. در معماری این غار علاوه بر ایجاد اتاقها و راهروهای عبوری، سعی شده تا اتاقها با هم مرتبط باشند. نورگیرهایی به سمت بیرون تعبیه شدهاند و بر دیوارهای غار در بعضی از اتاقها نقوشی به صورت تجریدی از حیوانات، انسان و گیاه حجاری شدهاست.
با توجه به پژوهشهای به عمل آمده، در دوران میانزیستی کرفتو در زیر آب بودهاست و در اواخر این دوره ارتفاعات آن از آب خارج شدهاست. غار کرفتو از غارهای آهکی و طبیعی است که در ادوار مختلف تغییرات و دگرگونیهای عمده و دخل و تصرفات بسیار در آن به وجود آمدهاست. در حال حاضر طول غار حدود ۷۵۰ متر است و راههای فرعی متعددی از آن منشعب میشود. غار چهار طبقه دارد و حجاران هنرمند، به زیبایی فضاهایی را در مدخلهای غار تراشیده و اتاقها، راهرو و دالانهای متعددی را به وجود آوردهاند.
این غار در سال ۱۳۷۹ گمانهزنی شد و با بررسیهای باستانشناختی در محوطهٔ بیرون و داخل غار آثاری از دورانهای مختلف به دست آمد. کشف تراشههای سنگی در طبقهٔ چهارم و محوطهٔ بیرون غار میتواند نشانهای از استفادهٔ انسان در دوران پیش از تاریخ از این غار باشد. همچنین نمونهٔ سفالها و اشیای به دست آمده، ادامهٔ سکونت انسان را در طول دوران تاریخی اشکانی و ساسانی و دوران اسالمی یعنی سدههای ششم تا هشتم هجری را مسجل میسازد. اقداماتی در طول سالهای ۱۳۷۸ و ۱۳۷۹ انجام شده که شامل ساماندهی محوطهٔ بیرون غار، پلهٔبندی، سکوهای استراحت، پارکینگ، سرایداری، سرویسهای بهداشتی و برقکشی غار است.