جعفر ابراهیمی
 وي در سال 1330 در روستاي حور اردبيل چشم به جهان گشود و تا ده سالگي در همان جا به سر برد سپس به تهران سفر كرد و در همان جا ساكن شد و تحصيلات خود را تا مقطع ديپلم در رشته رياضي ادامه داد. او مدت ده سال نويسنده برنامه‌هاي راديويي بوده و مسئوليتهاي مختلفي را نيز برعهده داشته است. از جمله: مسئول شوراي شعر كانون پرورش فكري (از سال 1360 تا هنگام بازنشستگي در سال 1380)، سردبير جنگ ادبي آيش، شش دوره دبير جشنواره مطبوعات، دو دوره دبير جشنواره كتاب كانون پرورش فكري و چند دوره داوري كتاب سال و با موسسة كيهان، صدا و سيما، حوزه‌ هنري و انتشارات اميركبير نيز همكاري دارد و حدود 100 كتاب براي گروه‌هاي سني مختلف به رشتة تحرير درآورده است. محمدرضا بایرامی : وی در سال 1344در اردبیل متولد شد.او مدیر دفتر ادبیات کودک و نوجوان می باشد. سابقه فعالیتهای فرهنگی او شامل : داستان نویس و برنده جوایز متعددی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ، حوزه هنری ، جشنواره ادب و پایداری ، جشنواره روستا، بنیاد حفظ آثار و ارزش های دفاع مقدس ،كانون پرورش فكری كودكان و نوجوانان ، سمینار بررسی رمان ایران و جهان ، انجمن نویسندگان كودك و نوجوان و كتاب سال مسجد جوادالائمه ، برنده جایزه جهانی كبرای آبی و خرس طلایی از كشور سوئیس و … است.
ابن بزار اردبيلي
 مؤلف كتاب معروف صفوه الصفا است كه به قول دانشمندان معاصر ، يگانه مرجع مورخان در باب شيخ صفي الدين و پدران اوست نام او درويش توكلي و پدرش اسماعيل بن محمد اردبيلي است. در قرن هشتم هجري مي زيسته و از مريدان شيخ صدرالدين موسي فرزند و جانشين شيخ صفي الدين بوده است. كتاب خود را به تشويق مرشد به نام اسس المواهب السنيه في مناقب الصفويه است. تاريخ تحرير اين كتاب 759 ه.ق يعني 24 سال بعد از فوت شيخ صفي الدين بوده است. كتاب ديگري به نام مكشف القلوب نيز بدو نسبت داده شده است.ابوالفرج ابن عبدالرحمن اردبيلي :درقرن ششم هجري مي زيسته وحوالي سال 550 درگذشته است گويا درطب بويژه خواص گياهان اطلاعات وسيعي داشته و ابوحامد اندلسي در سفر خود به اردبيل كه از كوه سبلان نيز ديدن كرده ، با وي ملاقات نموده است. نوشته اند كه در اين ديدار نوع گياهان سبلان نيز موضوع گفتگو بين آنها قرار گرفته است.حاج ميرزا ابوالفضل فضلي : از علماي معروف نيمه اول قرن چهاردهم است در اردبيل به دنيا آمده و پس از تحصيلات مقدمات به نجف اشرف رفته است سالها در آنجا درس خوانده و از برجسته ترين شاگردان مرحوم آخوند ملا كاظم خراساني شده است. او در نجف معروفيت خاصي داشت و رساله عمليه نوشت و مقلدان زيادي درآنجا و خطه اردبيل پيدا كرد. فضلي در سال 1342 خورشيدي بجوار رحمت حق شتافت و بعدها جنازه اش به نجف اشرف منتقل گرديد و در سومين حجره دست چپ از در ورودي بزرگ صحن مطهر حضرت علي بخاك سپرده شد.شيخ ابوسعيد اردبيلي : از عرفاي قرن سوم هجري و از مريدان جنيد بغدادي است. عارف والامقامي بوده و شيخ صفي الدين در اوان جواني در مزار او عبادت مي كرد قبر او هم اكنون در اردبيل و در اول كوچه معصوم شاه باقي و به پير معروف است حمامي هم كه از قديم الايام در مجاورت اين مكان دايراست به اسم حمام پير بوده است.الهي اردبيلي :وي درسال 870 هجري در اردبيل ديده به جهان گشود پس از تحصيل مقدمات ، بامساعدت سلطان حيدرصفوي به شيراز و خراسان سفر كرد مدتي نيز در هرات به نديمي امير علي شيرنوائي و شاهزاده غريب ميرزا ولد سلطان ميرزا گذراند و پس از درگذشت اين شاهزاده به آذربايجان مراجعت كرد او پس از بازگشت به اردبيل در حظيره شيخ صفي الدين قدس سره بتدريس وتعليم علوم مختلف پرداخت و سرانجام در سال 940 هجري ، كه بيش از هفتاد سال داشت در اين شهر بدرود ودر آنجا دفن گرديد. الهي دانشمند والامقامي بوده كه بيش از سي جلد كتاب و رسائل و تعليقات و حواشي بزبانهاي فارسي وعربي و تركي نوشته و اول كسي در تاريخ ايران است كه درمذهب تشيع بزبان فارسي كتاب شرعيات برشته تحرير درآورده است.مولانا مقدس اردبيلي :ملا احمد بن محمد معروف به مقدس اردبيلي از اعاظم علماي اسلام در مذهب تشيع است. اودر قرن دهم هجري زندگي مي كرد و در ورع و تقوي و فقه و كلام وحيد عهد خود بشمار مي آمد . مولانا مقدس تاليفات زيادي ازجمله اثبات الوجود و مناسك الحج و آيات الاحكام دارد كه به زبده البيان موسوم است در باب زهد و تقوي و معنويت وي سخنان زيادي گفته اند. او از اهالي قريه نيار ، دو كيلومتري شرق اردبيل است. مقدس شاگردان بزرگي تربيت نمود كه بعدها درحوزه علميه جانشين وي گشتند . بعدازفوت مقدس رياست حوزه علميه نجف به ملا عبدالله شوشتري استاد شيخ بهاء الدين تفويض گرديد . مقدس در سال 993 هجري ، بدرود زندگي گفت . جنازه او را در نجف اشرف در جوار تربت مقدس حضرت علي بن ابيطالب در حجره اي كه در ايوان مطهر واقع است ، بخاك سپردند . بيضاي اردبيلي : مرحوم ميرزا صادق متخلص به بيضا از شعراي معاصر اردبيل است اوشغل تجارت داشته و در عين حال طبع شعر قوي و مطالعات زيادي داشته است اشعارش غالبا به زبان تركي و در مدايح و مراثي اولياي دين وخاندان امامت شيعيان است درگفته هايش ذوق عرفاني به چشم مي خورد مجموعه اشعار وي تدوين نگرديده و به گفته يكي از نوادگانش خود بيضا در ايام بيماري مشرف به موتش سروده هايش را كه با مركب نوشته بوده است در ظرف آبي ريخته و شسته است با اينحال جسته گريخته از اشعار او در يادداشتهاي ديگران باقي مانده است.
تزريقي اردبيلي
 تزريق صنعتي از صنايع بديع شعر به حساب ميآيد اين امر درزمان صفويه پيدا شده ورايج گرديده است و به قراري كه نوشته اند تزريقي اردبيلي پيشواي اين سبك بوده است تزريقي از اردبيل برخاسته وبعدها به “شماخي”در آذربايجان كنوني شوروي رفته ودر آنجا زندگي مي كرده وشغل دلالي داشته است اوشعرهاي بي مزه مي گفته است كه از گفته هاي وي يك بيت در”تحفه سام ميرزا”و 24 بيت در “خلاصه الاشعار تقي كاشاني” نقل شده است بعد از تزريقي كسان ديگري نيز در اين سبك شعر گفته اند وسام ميرزا در نوشته هاي خو د”سيماي مشهدي ” را از آن جمله ذكر كرده است . ثاني صفوي : مؤلف كتاب “سخنوران آذربايجان ” آن عده ازسلاطين و شاهزادگان و بزرگان صفوي را ،كه ذوق ادبي داشته و اشعاري سروده اند ، در عداد ادباي اردبيل نوشته است وشاه عباس دوم از جمله آنها مي باشد او پسر شاه صفي است و شهرت ادبيش “ثاني” بوده است. او به سال 1042 هجري در قزوين تولد يافته و بعد از سي وشش بهار در خسروآباد مغان در گذشته و در جوار حضرت معصومه در قم دفن شده است اودر زمان سلطنتش به عمران وآبادي توجه خاصي داشته و در بقعه شيخ صفي الدين هم بناهائي كرده است كه تالار بزرگ چيني خانه از جمله آنهاست. ثاني علاوه بر طبع شعر در امر حساب و محاسبات نيز ورود كامل داشته و در حاشيه احكام و ارقامي كه براي ملاحظه يا تصويب وي داده مي شده نظريات و ايرادات دقيقي مي نوشته است.
سيد حسين اردبيلي
 در سال 1297 قمري در قريه گازر از قراء دامنه سبلان به دنيا آمد تحصيلات اوليه خود را در اردبيل گذرانيد و در محضر اساتيد بزرگ منجمله آخوند “ميرزا محمد علي ميرآخوراوغلي” كسب دانش نمود آنگاه از طريق قفقاز عازم مشهد شد او در مشهد به مراحل عالي ادب ومعارف اسلامي دست يافت و درضمن با توجه به وضع سياسي روز در نشر افكار آزاديخواهي كوشش نمود ابتدا با نشر شبنامه در اين راه قدم برداشت و مدتي بعد روزنامه خراسان را پي ريزي كرده از سال 1327 قمري به انتشار آن اقدام نمود اين روزنامه جوانان مستعد و پرشور خراسان مثل شادروان محمد تقي ملك الشعراي بهار را به دورخود جمع كرد. خراسانيها در دوره دوم مجلس شوراي ملي سيد حسن را به نمايندگي خود درآن مجلس انتخاب كردند اقامت او در تهران و حشر و نشرش با رجال و آزاديخواهان وي را در رديف مهره هاي مهم سياسي كشور قرار داد و بالاخره وي در بيستم رمضان 1336 دار فاني را وداع گفت.
شيخ حبيب ارديموسي
 از فقهاي بزرگ نيمه اول قرن چهاردهم هجري است از قريه ايرديموسي ، درجوار قريه سرعين برخاسته و بر اثر تلاش وپشتكار ، از بزرگان فضلاء حوزه علميه نجف گشته است در حوزه درسي آخوند خراساني از برگزيده ترين دانشجويان به شمار مي آمده و مراتب فضل وكمالات وي مورد مدح وستايش معاصرينش بوده است خود رساله عمليه داشته و مقلدين زيادي در عراق پيداكرده است تا آخر عمرش درنجف مانده و در آنجا درگذشته است تاريخ ولادت و وفاتش معلوم نيست ولي دوره شهرت و معروفيتش در ثلث دوم قرن چهاردهم هجري بوده است. به زعم برخي از علما كتاب معروف “حاشيه بر مكاسب شيخ انصاري” كه منتسب به مرحوم آسيد كاظم طباطبا ئي است تاليف شادروان آشيخ حبيب مي باشد و او اين كتاب را با مرحوم طباطبائي تاليف كرده است ولي بعداً كتاب به نام خود طباطبائي معروف گشته است.

جمال الدين يوسف بن ابراهيم اردبيلي
جمال الدين يوسف بن امام عزالدين ابراهيم اردبيلي هم از دانشمندان اين ولايت است كه در مذهب شافعي از فضلاي والامقام به شمار مي آيد. اودرقرن هشتم هجري زندگي مي نمود وكتاب معروفي به نام “الانوارلاعمال الابرار” درفقه شافعي تصنيف كرده كه مورد علاقه علماي بعد از وي بوده است دانشمندان بزرگ بر اين كتاب تعليقات زيادي نوشته اند و نوشته جلال الدين دواني ،كه از فضلاي معروف اسلامي است معروفتر از تعليقات ديگر مي باشد جمال الدين در سال 799 هجري دعوت حق را لبيك گفته وكتاب الانوار او در سنوات اخير به چاپ رسيده است .
حکيم الهي اردبيلي
عبد المناف بن صفر علي حكيم الهي از دانشمندان بزرگ اردبيل است گرچه اوخود را با عنوان “ملا” معرفي مي كند ولي در كسوت ملائي كه در عصر ما عبا و عمامه مظهر آن است ، نبوده و مثل تجار و اعيان شهر لباس مي پوشيده است در علوم قديمه ، به ويژه حكمت اطلاعات وسيعي داشته و در مباحث مختلف تصنيفهائي ازخود به جاي گذاشته است كه برخي از آنها مثل “مقامات ابن صفار حكيم الهي اردبيلي” و”كشف المعارف” بچاپ رسيده است مقامات ابن صفار به طرز مثنوي است و در سال 1323 هجري قمري در چاپخانه احمدي اردبيل به چاپ رسيده ولي كتاب “كشف المعارف” در ماه صفر 1324 هجري قمري چاپ شده است.حاج ميرصالح مجتهد اردبيلي : حاج ميرصالح بن عبدالرحيم موسوي اردبيلي ازقريه كلخوران برخاسته و در نجف اشرف تحصيلات علمي خود را درمحضر آسيدحسين كوه كمري به پايان رسانيده است او از كياست و فراست فراوان بهره مند بوده و بزعم بعضي از ارباب نظر استعداد آن را داشته است كه بزعامت عالم تشيع برسد ولي به قصد اقامت درموطنش نجف را ترك و با تدريس و افاضه در حوزه علميه اردبيل شهرت وسيعي به دست آورده است از آثار و تقريرات استاد در دو جلد و نيز حاشيه بر رسائل شيخ مرتضي انصاري است. وي در چهاردهم صفر سال 1319 قمري در اردبيل بدرود زندگي گفته و دركنارمسجدي كه به نام او معروف است دفن گشته است فرزندان حاج ميرصالح به نام خانوادگي انواري شناخته مي شوند. صدرالدين موسي : فرزند ارشد شيخ صفي الدين و جانشين وي در ارشاد خلايق بوده است درسال 704 هجري ،كه چهار سال از رحلت جدش “شيخ زاهد گيلاني” مي گذشت در روز عيد فطر پا به عرصه هستي گذاشت و31 سال درخدمت پدر بزيست و 59 سال بعد از وي نيز صاحب خرقه و سجاده وي گرديد به سال 794 دراردبيل درگذشت و دركنار قبر پدرش به خاك سپرده شد اولين بناي بقعه اصلي شيخ صفي الدين كه گنبد الله الله است به دستور وي ساخته شد زاهدي عالم و عابدي فاضل بود علوم ديني و تفسير قرآن تدريس مي كرد او سالك مجاهد بود و مكاشفت داشت صفات ظاهري اوحكايت ازسيرت روحاني وي مي كرد مردي داراي فراست وصاحب كرامت بود و در امر شريعت و طريقت استقامت مي نمود و از بس كه علو همت و جوانمردي داشت و اطعام فقراء و مساكين مي كرد به خليل عجم لقب يافته بود.محمد بن حمزه ننه کراني : از دانشمندان متاخر است كه از قريه ننه كران سه فرسخي شمال غربي اردبيل برخاسته و در نجف اشرف از محضر درس مرحومين ممقاني و شربياني استفاده كرده است صاحب الذريعه نوشته است كه سيد مير محمد بن حمزه الموسوي ننه کراني كتابي دارد كه از سه مجموعه تشكيل يافته است مجموعه اول در 378 صفحه درسه موضوع : دربعضي نوادر و قصص و حكايات عبرت آميز ، در توحيد و امامت ، در فضائل اهل بيت وتاريخ آنها. مجموعه دوم: درنصايح ومواعظ وفضائل. مجموعه سوم در انساب بعضي سادات كه نسبت به مجموعه اول كوچكتر و در يك صفحه است وي در سال 1364 قمري درگذشته است. صدرالممالک اردبيلي : ميرزا نصرالله صدرالممالك متخلص به نصرت اردبيلي از دانشمندان قرن 13 هجري است از فصاحت و طلاقت لسان بهره كافي داشت و در زمره عرفاي عهد خود به شمار مي آمد صحبت اغلب علماي عصر و رهروان طريقت را دريافته و در تصوف از حسن عليشاه تلقين و ارشاد كسب كرده است تحصيلات خود را در اردبيل گذرانيده و مدتي نيز در اصفهان به تكميل آن پرداخته است صدرالممالك اشعار خوبي مي سروده ونصرت تخلص مي نموده است ديواني به همين نام دارد.
خطايي 
تخلص شعري شاه اسماعيل است او در عين حال كه اهل جنگ و مبارزه بود درشعر و شاعري نيز استعداد قابل توجهي داشت و از شعراي قرن دهم هجري به شمار مي آمد اودر 25 ماه رجب 892 هجري قمري از عالمشاه دختر اوزون حسن آق قويونلو در اردبيل به دنيا آمد و سالهاي اول عمر را ، پس از شهادت پدرش در شيروان ، به اسارت در قلعه استخر فارس گذرانيد درسال 905 هجري هنگاميكه سيزده سال داشت به اردبيل آمد و ازآنجا با هفت هزار نفر از مريدان به قصد خونخواهي پدرش به شيروان حمله نمود و فرخ يسار را در محلي به نام جاني شكست داد و به سوي نخجوان پيش راند و الوند ميرزا را مغلوب ساخته عازم تبريز گرديد او به سال 906 هجري اعلام سلطنت كرد و به نام شاه اسماعيل بر تخت نشست و تا سال 930 كه بدرود زندگي گفت دائما درحال جنگ و ارد وكشي گذرانيد با اينحال هرگاه كه فرصتي يافت اشعاري سرود و ديواني كه معروف به ديوان خطائي است از خود به جاي گذاشت مصنفات ديگري به نام “مناقب الاسرار” و”بهجت الاحرار” نيز بدو منسوب است .
آقا سيد احمد مرتضوي 
پدرش آقا سيد مرتضي از سادات خلخال بود احمد بسال 1280 در نجف بدنيا آمد در اوان جواني به همراه پدر به خلخال رفت وآنگاه كه پدرش اردبيل را جهت سكونت خويش برگزيد او نيز در معيت وي بدين شهر آمد و به ادامه تحصيل پرداخت در 28 سالگي در حاليكه بهره كافي از علوم عقلي و نقلي داشت به نجف اشرف رفت و ساليان دراز از محضر اساتيد بهره جست او با نيل به درجات عالي علمي زمان ، و اجتهاد در مسائل فقهي به اردبيل بازگشت و مرجع خاص وعام گرديد او در مسجدي كه بنام او اكنون هم در اردبيل باقي است تبليغ اسلام و تبين احكام نمود و مجالس وعظ او بمنزله كلاس درسي براي همه طبقات بشمار مي آمد.
شيخ صفي الدين اردبيلي 
ابوالفتح اسحق بن امين الدين جبرئيل درسال 650 هجري دركلخوران ،كه قريه اي است درسه كيلومتري شمال اردبيل ديده به جهان گشود پدرش از ثروتمندان وكريمان بود و مشرب عرفاني داشت صفي الدين تنها شش سال از نعمت وجود پدر بهره مند بود و اين دوره ، با همه كوتاهي ، درتكوين شخصيت وي اثر بسيارنمود زيرا به عقيده علماي تربيت سنين از سه تا شش سالگي بهترين دوره فراگيري انسان مي باشد وي صرفنظر از جنبه عرفاني ، وي از دانشمندان بزرگ به شمار مي آمد و قرآن تفسير مي كرد و در علم قرآن اطلاعات وسيعي داشت درعين حال اديب وسخنور بود و به زبان آذري و فارسي شعر مي سرود. هر كس كه جوي مهر علي دردل اوست هر چند گنه كند خدا مي بخشد.

سامي اردبيلي 
سام ميرزا فرزند شاه اسماعيل اول روز سه شنبه 21 رمضان شعبان 923 متولد شد درايام جواني عليه سلطنت برادرش شاه طهماسب اول ، عصيان كرد و به هندوستان رفت بعدها از اين كار پشيمان شد نامه اي به برادر نوشت و مورد عفو قرار گرفت درسال 976 باز عصيان كرد و دستگير گرديده در قلعه قهقهه زنداني گشت و با خانواده اش درآنجا زندگي مي نمود در سال 974 روزي درآن قلعه با دو تن ازفرزندان القاص ميرزا نشسته مشغول صحبت بود ناگاه زلزله شديدي اتفاق افتاد و سقف ريخت. سام ميرزا مرد ادبيي بود و شعر نيز مي سرود اودرسال 967 ديواني به عنوان تحفه سامي جمع كرده است و نوشته اند كه حاوي احوال 6664 نفر از شعراي معاصر مي باشد.
خواجه علي سياهپوش
 سلطانعلي بن صدرالدين موسي مشهور به خواجه علي سياهپوش فرزند وجانشين شيخ صدرالدين و نوه شيخ صفي الدين بود و از سال 794 هجري كه پدرش درگذشت تا زمان وفاتش كه در 18 رجب 830 هجري در بيت المقدس اتفاق افتاد ، صاحب خرقه سجاده بود و به ارشاد خلايق اشتغال داشت قبر وي در بيت المقدس به سيد عجم معروفيت داشته است. خواجه علي عارفي فاضل وعالم بوده واشعار نيكوئي مي سرود و ديوان اشعارش از مبداء تا مقطع درميان طالبان مشهور بود.
مرجعيت مقدس اردبيلي 993(هجري قمري)
 احمدبن محمد اردبيلي مشهور به مقدس اردبيلي از فقها و مراجع بزرگ شيعيان در اواخر قرن دهم هجري قمري است. ايشان در شهر اردبيل متولد شد و از مفاخر آذربايجان است او براي تحصيلات عالي فقه به نجف اشرف مهاجرت و از محضر شاگردان شهيد ثاني در نجف استفاده كرد و به مقام مرجعيت شيعه رسيد. او بعد از شهادت شهيد ثاني در سال 966 هجري قمري به مدت 27 سال مرجع شيعيان جهان در عصر غيبت مقارن با حكومت صفويه بود. او به قدري در احتياطات فقهي مراقب بود و آنچنان با قداست تمام به فرامين الهي حتي احتياطات آنها اهتمام داشت كه به مقدس اردبيلي شهرت يافت و اين صفت علي‌الاطلاق بر اين مرجع شيعي انصراف يافت. حكايت‌هاي بي‌شماري از كرامت‌هاي ايشان حتي در تشرف به محضر امام زمان (عج) نقل شده است.
آیت الله موسوی اردبیلی
 آیت الله موسوی اردبیلی یکی دیگر ازمشاهیر استان اردبیل است که از مراجع تقلید حوزه علمیه قم نیز می باشند .