فارس در كتيبه های هخامنشی به صورت پارسه و در نوشته های يونانی به شكل پرسيس آمده و معرب آن فارس است . يونانيان نام ايالت پرسيس را به اشتباه بر تمام ايران اطلاق می كردند . در جنوب ايران تا كرانه های خليج فارس، سرزمينی گسترده است كه از روزگاران باستان، پارس ‌(فارس) نام داشته و از آغاز دوره اسلامی مركز آن شيراز بوده است . اين سرزمين، از چند هزار سال پيش زيستگاه پر رونق اقوام بومی ايران، و به ويژه، عيلاميان بوده و از اين قوم، آثار بسياری در گوشه و كنار فارس، هم چون كورنگون ممسنی، نقش رستم، تخت جمشيد ( مرودشت) به جای مانده است . سه هزار سال پيش از اين، قومی كه خود را آريايی می خواندند، از جنوب روسيه امروزی به فلات ايران سرازير شدند و پس از زد و خوردهای فراوان با بوميان آن سامان، به پيروزی رسيدند و برای خود سكونتگاه هايی بر پا داشتند . بيشتر اين آرياييان، چوپان و گله دار و كوچ نشين بوده زندگی قبيله ای داشتند . دين آنان، گونه ای بينش توحيدی بود . آنان به خدای يگانه و بزرگی به نام اهورامزدا ايمان داشتند و نيروهای طبيعی، مانند :‌ آب، آتش، باد، خاک و خورشيد را دارای فره ايزدی پنداشته سرچشمه بدی ها و تاريكی ها را در وجود اهريمن می جستند . اين آرياييان، قبيله های بزرگی داشتند كه معروف تر از همه پارسيان، مادها، سكاها، بلخيان، سغديان، خوارزميان، هراتيان و پارتيان بودند . همه اين قبيله ها به يک زبان بزرگ اما با لهجه های متفاوت سخن می گفتند و سرزمين خود را به نام ” آريا وئيج” (ايران ويج) می خواندند . پارسيان، يكی از اقوام ايرانی بودند كه در سه هزار سال پيش به فارس آمدند و در چند مكان، از جمله در انشان (ماليان در 46 كيلومتری شمال شيراز) و پاسارگاد ساكن شدند . پايتخت آنان، نخست پاسارگاد بود كه بعدها، به همدان انتقال يافت .