پیشینه تاریخی

استان‌ كردستان‌ بخشي‌ از سرزميني‌ است‌ كه‌ تحت‌ حكومت‌ مادها اداره‌ مي‌شد. حدود تاريخي‌ سرزمين‌هاي‌ تابع‌ دولت‌ ماد از شمال‌ با اورارتو، از غرب‌ با آشور و از جنوب‌ غربي‌ و جنوب‌ با ايلام‌ و سومر (بابل و اكاد‌) محدود بود. گروهي‌ در منطقه‌ شرق‌ دریاچه ارومیه مستقر شدند و نام‌ سرزمين‌ «آماداي‌» بر آن‌ نهادند و گروهي‌ در غرب‌ آن‌ ساكن‌ شدند و آن‌ سرزمين‌ را پارسوا (پارسوما) ناميدند. گروه‌ نخستين‌، دولت‌ ماد را پديد آورد و گروه‌ دوم‌ پادشاهي‌ نيرومند هخامنشي‌ را ايجاد كرد. سرزمين‌ ماد به‌ كشورهاي‌ متعدد تقسيم‌ شده‌ بود كه‌ به‌ صورت‌ حكومت‌هاي‌ كوچك‌ خود مختار و مستقل‌ اداره‌ مي‌شدند. «ماننا» يكي‌ از اين‌ دولت‌هاي‌ مستقل‌ در جنوب‌ درياچه‌ اروميه‌ تا حوالي‌ سقز امروز بود. اين‌ مردمان‌ پيش‌ از ورود آريايي‌های صحرانشين‌ هم‌، داراي‌ فرهنگي‌ عالي‌ و دولتي‌ متكامل‌ بودند. “زاموآ” سرزميني‌ بود كه‌ از كنار درياچه‌ اروميه‌ تا بخش‌هاي‌ علياي‌ رود «دياله‌» امتداد داشت‌. اين‌ سرزمين‌؛ مياندوآب‌، بانه‌ ، سليمانه‌ و سنندج‌ تا زهاب‌ امروزي‌ را در بر مي‌گرفت‌ و محل‌ سكونت‌ لولوبيان‌ بود .